De ziekte van Lyme is een infectieziekte, veroorzaakt door de Borrelia-bacterie. Je kan de ziekte krijgen door een beet van een geïnfecteerde teek. De kans op een infectie is groter naarmate een besmette teek langer op de huid aanwezig is. Omdat tekenbeten vaak pijnloos zijn, kan iemand de ziekte van Lyme krijgen zonder ooit een beet te hebben opgemerkt.
Een teek is een spinachtig diertje dat zich voedt met bloed van mensen en dieren. Teken zijn met het blote oog moeilijk te zien. Vaak ontdek je een teek pas nadat het beestje zich in je huid heeft vastgebeten en volgezogen met bloed. Een volgezogen teek wint 10 keer aan eigen lichaamsgewicht in bloed.
De ziekte van Lyme heeft zijn naam te danken aan de stad Old Lyme in Connecticut, waar de ziekte voor het eerst werd gemeld in 1975. Teken komen wereldwijd voor. Ook in België leven er een aantal soorten. Ze kunnen overal voorkomen (ook in eigen tuin), maar ze komen het meest voor in natuurgebieden, bossen, duinen, stadsparken.
De ziekte van Lyme is lastig te herkennen. Klachten komen pas na verloop van tijd en niet allemaal tegelijk. Bovendien kunnen dezelfde verschijnselen ook door andere ziekten worden veroorzaakt. Als artsen de syptomen van Lyme tijdig opmerken, is de ziekte van Lyme goed te behandelen.
Preventie van de ziekte van Lyme gaat meestal gepaard met het verminderen van het risico op een tekenbeet. Volgende adviezen zijn algemeen geldig tijdens het tekenseizoen (van maart tot oktober):
- Draag een lange broek en t-shirts met lange mouwen wanneer je buiten bent.
- Wees waakzaam. Controleer je kinderen, huisdieren en jezelf goed, nadat je in het bos, de duinen, tuin, heide of park bent geweest.
- Gebruik een insectenwerend middel wanneer je in bosgebied woont of op vakantie gaat.
Wat zijn de symptomen?
De ziekte van Lyme ontwikkelt zich langzaam, meestal eerst op de plek van de beet, later in andere delen van het lichaam. De symptomen zijn afhankelijk van het stadium waarin de ziekte zich bevindt.
Fase 1
Symptomen van de ziekte van Lyme beginnen binnen enkele dagen tot 3 maanden na de tekenbeet. Een van de eerste tekenen is een uitslag in de vorm van een roos, wat een teken is dat bacteriën zich in de bloedbaan vermenigvuldigen.
Rond de tekenbeet ontstaat een rode of blauwrode vlek omgeven door een heldere ring met een roodachtig gebied aan de rand. Het kan warm aanvoelen, maar het is niet pijnlijk en jeukt niet. Deze uitslag verdwijnt na enkele weken tot een jaar. De formele naam voor deze uitslag is erythema migrans.
Fase 2
Als de infectie niet tijdig wordt opgemerkt en behandeld, kan de ziekte zich in een volgende fase verder in het lichaam verspreiden. Kenmerkend zijn griepachtige symptomen, zoals:
- Rillingen;
- Koorts;
- Vergrote lymfeklieren;
- Keelpijn;
- Veranderingen van het zicht;
- Vermoeidheid;
- Spierpijn;
- Hoofdpijn.
Tijdens deze fase van de ziekte heb je een algemeen onwel gevoel. Er kan uitslag optreden in andere gebieden dan de tekenbeet en neurologische symptomen zoals gevoelloosheid, tintelingen en verlamming van de aangezichtszenuw (afhangende mondhoek) kunnen ook opduiken.
Fase 3
Een onbehandelde infectie als gevolg van een tekenbeet kan weken, maanden of jaren nadien de volgende symptomen geven:
- Ernstige hoofdpijn;
- Artritis van een of meerdere grote gewrichten;
- Verstoringen in het hartritme;
- Hersenaandoeningen met betrekking tot geheugen, stemming en slaap;
- Verlies van kortetermijngeheugen;
- Moeite met concentreren;
- Mentale mist;
- Gevoelloosheid in de armen, benen, handen of voeten.